Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów:

    obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), wyznaczone do ochrony populacji dziko występujących ptaków,
    specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO), chroniące siedliska przyrodnicze i gatunki roślin i  zwierząt.

Podstawą wyznaczania obszarów Natury 2000 są kryteria naukowe.
Obszary Natura 2000 stanowią 40 proc. gruntów w zarządzie Lasów Państwowych, zajmują ponad 2,8 mln ha

Na terenie kraju obecnie są wyznaczone 144 obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) i 823 obszary ochrony siedlisk (SOO), w tym 364 obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Pokrywają one prawie 20 proc. powierzchni kraju.

Większość obszarów naturowych powstała na terenach leśnych. Stanowią one 40 proc. gruntów w zarządzie PGL LP, zajmują ponad 2,8 mln ha.

Przeczytaj więcej o sieci Natura 2000

Na terenie Nadleśnictwa Iława zostało wyznaczonych aż 8 Obszarów Natura 2000.

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Jezioro Karaś"
Powierzchnia obszaruto to prawie 815 ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława ok. 430 ha

Rozległy kompleks torfowiskowo-bagienno-jeziorny, stanowiący rezerwat przyrody o tej samej nazwie. W rezultacie dość szybkiego lądowacenia jeziora, na stosunkowo niedużym obszarze występuje szeroka gama zbiorowisk roślinnych, które wykazują bardzo wysoki stopień naturalności, a nawet szereg cech pierwotnych.
W jeziorze Karaś występują liczne gatunki glonów, spośród których 7 gatunków ramienic znajduje się w rejestrze czerwonej księgi glonów zagrożonych w Polsce.
Licznie reprezentowana jest  grupa roślin ginących i zagrożonych lokalnie. Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków.


Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja Radomno"
Powierzchnia obszaru to blisko 930  ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława: 765 ha

Ostoja Radomno położona jest w dużym i zwartym kompleksie leśnym, w otoczeniu doliny Strugi Radomno, prawego dopływu Drwęcy.  W ostoi dominują zbiorowiska leśne w mozaice z jeziorami i zabagnieniami, położonymi w rynnach polodowcowych. Spośród ssaków stwierdzono występowanie bobra i wydry. Ostoja położona jest zaledwie 2 km od miasta Iława i prowadzi przez nią szlak turystyczny. Charakterystycznym elementem kulturowym w ostoi jest pięknie położony, długi drewniany most łączący Ostrów (leśniczówka) ze wsią Radomno. W pobliżu na jeziorze jest wyspa, na której znajduje się grodzisko wczesnośredniowieczne.

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja Iławska"
Powierzchnia obszaru to prawie 21030 ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława bliso 2948 ha

Duży kompleks leśny, obejmujący także tereny bagienne rozproszone po całym obszarze ostoi oraz liczne jeziora. Na terenie ostoi dominują drzewostany bukowe i sosnowe. W bezodpływowych zagłębieniach terenu o wysokim poziomie wód gruntowych, rosną bory bagienne i lasy olszowe.
Ostoja ważna dla ochrony dobrze zachowanych siedlisk buczyny (pomorskiej i kwaśnej) na kresowych stanowiskach swojego zasięgu, a także dla grądów subatlantyckich. Liczne są tu także płaty łęgów jesionowo – olszowych, borów bagiennych oraz brzezin bagiennych.

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Dolina Drwęcy"
Powierzchnia obszaru prawie 12562 ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława ok 1362 ha

Obszar "Dolina Drwęcy" znajduję się w województwie warmińsko-mazurskim i kujawsko-pomorskim.
Obejmuję rzekę Drwęcę wraz z dopływami: Grabiczek, Dylewka, Poburzanka, Gizela, Iławka, Wólka i  Wel. Atutem obszaru jest jego kształt, sprzyjający zachowaniu tras migracji i rozprzestrzeniania się wielu gatunków fauny i flory Drwęca wraz z dopływami jest ważnym korytarzem ekologicznym o znaczeniu nie tylko lokalnym, ale i krajowym, łączącym Dolinę Wisły z Pojezierzem Mazurskim. Stwierdzono tu występowanie 22 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Obszar stanowi cenny zasób zróżnicowanych siedlisk dla gatunków zwierząt rzadkich i chronionych, związanych ze środowiskiem wodnym.

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Aleje Pojezierza Iławskiego"
Powierzchnia obszaru to ponad 377 ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława ok 50 ha

Obszar obejmuje sieć alei przydrożnych i zadrzewień (w tym parków wiejskich) w krajobrazie rolniczym środkowej części Pojezierza Iławskiego. Jest to jedno z większych rozpoznanych stanowisk pachnicy dębowej Osmoderma eremita w Polsce oraz innych gatunków owadów związanych z drzewami próchniejącymi i dziuplastymi.
W skład obszaru "Aleje Pojezierza Iławskiego" wchodzą liczne otoczone alejami odcinki dróg gruntowych, w szczególności są to drogi łączące dawne majątki ziemskie w okolicach Kamieńca, Szymbarku i Gardzienia. Ciągłość środowisk pachnicy jest zapewniona dzięki włączeniu alei w pasach drogowych odcinków dróg wojewódzkich i dróg powiatowych.
Obszar ten, oprócz walorów przyrodniczych, ma duże znaczenie jako godne zachowania świadectwo historii. W Szymbarku znajdują się ruiny zamku biskupów pomezańskich otoczone naturalistycznymi założeniami parkowymi w formie alei i szpalerów z dużą ilością drzew starych. Niedaleko zamku rośnie sosnowa pomnikowa "Aleja Napoleońska".


Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Przełomowa Dolina Rzeki Wel"
Powierzchnia obszaru to prawie 1260 ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława 5,70 ha

Obszar obejmuje odcinek rzeki Wel o naturalnym charakterze od Lidzbarku do mostu na rzece pomiędzy Grodzicznem a Mroczenkiem. Występują tu lasy łęgowe, wilgotne łąki i torfowiska. Rzeka Wel na tym odcinku jest bardzo istotną ostoją ichtiofauny, a szczególnie populacji głowacza białopłetwego. Unikatowy charakter ma występowanie zboczowej postaci grądu (zboczowy las klonowo-lipowy). Obszar ten zajmuje tylko ułamkową część gruntów Nadleśnictwa Iława.


Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja Dylewskie Wzgórza"
Powierzchnia obszaru to ponad 3430 ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława nieco ponad 3 ha

Obszar obejmuje najwartościowsze kompleksy Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich z dominacją nie przekształconych lasów liściastych głównie z udziałem buka zwyczajnego w silnie zróżnicowanej rzeźbie terenu. Podobnie jak poprzedni, obszar ten zajmuje tylko bardzo niewielką część gruntów Nadleśnictwa Iława.

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Lasy Iławskie"
Powierzchnia obszaru to blisko  252189 ha
w tym grunty Nadleśnictwa Iława ponad 3540 ha

Ostoja ptasia, w której występuje co najmniej 29 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i 10 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi.
W okresie lęgowym obszar zasiedla rybołów, bielik, gągoł, kania czarna, kania ruda, podgorzałka, podróżniczek, trzmielojad. W stosunkowo wysokiej liczebności występuje bocian czarny, orlik krzykliwy, żuraw, rybitwa czarna.
Obszar w ogromnej większości pokrywa się ze Specjalnym Obszarem Ochrony Siedlisk „Ostoja Iławska".